Obierki na wagę złota

Czteroosobowa rodzina, mająca ogród o powierzchni 500 m2, produkuje rocznie około 3-4 m3 surowca do kompostowania. Materiał ten w trakcie rozkładu zmniejsza swą objętość 2-3-krotnie - powstanie z niego 1-2 m3 kompostu.

Kompostując odpadki organiczne, zmniejszamy ilość śmieci wywożonych na wysypisko o około 35%. Uzyskamy też świetny nawóz do użyźniania ogródka, nie wydając przy tym pieniędzy na nawozy chemiczne. Nawet w najmniejszym ogródku przydomowym można urządzić kompostownik. Wystarczy powierzchnia 2-3 m2 w lekko zacienionym, osłoniętym od wiatru miejscu.

Kiedyś na polach, w sadach układało się pryzmy lub stawiało silosy kompostowe. W ogrodach przy domach jednorodzinnych ten sposób kompostowania choćby z powodu nieprzyjemnego zapachu byłby uciążliwy dla domowników i sąsiadów.

Dlatego najkorzystniej zdecydować się na kompostownik ogrodowy. Hurtownia NaBudowe24.pl oferuje kompostowniki o pojemności od 400 do 900l. Godne uwagi są kompostowniki z piankowymi ściankami Thermolen. Ścianki gwarantują świetną izolację dla powstającego w kompostowniku ciepła, które pozostając w nim przyspiesza proces rozkładu. Jednocześnie ścianki o podwyższonej izolacji pozwalają utrzymać wewnątrz odpowiednią wilgotność, co zapobiega przesuszaniu surowca.

Gdzie ustawić kompostownik?

Kompostownik stawiamy w miejscu osłoniętym od wiatru oraz w półcieniu. Jednak nie za blisko drzew i krzewów, bo ich korzenie szybko przenikną do kompostownika i będą się żywić na koszt "produktów" z kompostownika.
Materiał do kompostowania powinien mieć bezpośredni kontakt z glebą, aby zapewnić stały dostęp mikroorganizmów glebowych. Jednak ze względu na gryzonie, które mogą w nim szukać resztek jedzenia i zakładać tam gniazda, konieczne jest pokrycie dna siatką drucianą, pokrytą plastikiem o oczkach co najwyżej 1 centymetrowych. Siatka powinna być wywinięta na boki kompostownika na wysokość co najmniej 30 centymetrów. W przypadku kompostowników Thermolen siatkę można zastąpić dokupionym odgrodzeniem gruntowym.
Miejsce do kompostowania powinno być stałe. Niezbędna do procesu rozkładu flora i fauna znajduje się zawsze w jednym miejscu.

Co i jak kompostować?

Kompostowanie polega na rozkładzie substancji organicznej przez bakterie tlenowe w odpowiedniej temperaturze i wilgotności. Powstaje w ten sposób kompost, naturalny nawóz organiczny wzbogacający glebę w próchnicę. Kompost zwiększa pojemność wodną i powietrzną gleby. Poprawia wzrost i rozwój roślin.
Najszybsze kompostowanie następuje w przypadku, gdy stosunek składników zawierających przewagę związków węgla do składników z przewagą związków azotu wynosi: 25:1 – 30:1. Skoszona trawa ma ten stosunek 19:1, a jesienne liście – 55:1. Wymieszanie tych dwóch surowców w równych proporcjach daje odpowiedni skład podstawy do kompostowania.
Surowce o dużej zawartości związków węglowych zapewniają celulozę niezbędną bakteriom do produkcji ciepła i cukrów. Surowce o dużej zawartości azotu są źródłem białek, które pozwalają na rozwój bakterii tlenowych.

Odpady o dużej zawartości węgla:
- słoma zbożowa
- jesienne liście
- odpady drewniane
Opady o dużej zawartości azotu:
- siano
- skoszona trawa
- resztki owoców i warzyw

W warunkach ogrodowych przy domu nie powinno się kompostować surowców zwierzęcych, ponieważ w amatorskich kompostownikach nie wytwarzają się odpowiednie wysokie temperatury, by spowodować śmierć szkodliwych drobnoustrojów żywiących się białkami zwierzęcymi.

Do 4-6 miesiąca trwa dojrzewania kompostu, w którym nastąpił częściowy rozkład masy organicznej. Materiał ten jest biologicznie aktywny. Nie nadaje się do siewu i sadzonkowania, można go jednak wykorzystać do hamowania wzrostu chwastów, na przykład między drzewami czy krzewami owocowymi.

Po 10-12 miesiącach kompost jest już dojrzały, rozłożone wpełni substancje organiczne nadają mu wygląd czarnej, luźnej, drobnoziarnistej ziemi o leśnym zapachu. Dobrze wpływa na strukturę gleby, stanowi zapas substancji odżywczych dla roślin.

Jak stosować kompost?

Gotowy, dojrzały kompost

Przeciętnie używa się 1-2 kg kompostu na 1m2
Kompost dojrzały przerabiany około 12 miesięcy stosujemy przed wysiewem lub sadzeniem roślin. Zawsze powinien być wymieszany z wierzchnią warstwą gleby. Dojrzały kompost używamy na gleby ciężkie, zbite, gliniaste.
Kompost świeży uzyskiwany po 4-6 miesiącach zwykle jest stosowany jako ściółka na rabaty kwiatowe, zagony z warzywami lub wokół drzew i krzewów. Ma tendencję do szybkiego przesychania, dlatego warto go przykryć np. ziemią z kretowisk lub w ostateczności liśćmi. Świeży kompost stosujemy na gleby lekkie.
Świeży kompost może być sypany jesienią. Dojrzały dawkujemy na wiosnę
Dojrzały kompost można wysypywać w rowki przeznaczone do wysiewu nasion na zagonach lub wymieszać z podłożem w stosunku 1:3.
Nie należy mieszać kompostu z ziemią w dołach sadzeniowych. Powoduje to, że korzenie mają dość wartości odżywczych tuż przy pniu i nie rozrastają się na boki. Ma to negatywne skutki podczas suszy i silnych wiatrów.

Kompost pod drzewem wiśni