czwartek, 21 marca 2013

Kompostowanie – jak zrobić nawóz w domowym ogródku

Kompostowanie resztek z domu – obierek, części warzyw, owoców, fusów z kawy i herbaty, starej ziemi z doniczek – może zmniejszyć ilość wyrzucanych śmieci nawet o 30%. Daje to sporą oszczędność za rachunki. Jednocześnie powstaje naturalny nawóz dla roślin ogrodowych i doniczkowych. Czy potrzebujesz więcej argumentów, by zacząć robić kompost?
Komposty mogą być jednolite, to znaczy powstawać z jednego materiału, na przykład z liści. Albo mogą być komposty otrzymane z różnych materiałów organicznych, które  po częściowym rozłożeniu stanowią cenny nawóz, a po całkowitym rozłożeniu  dają tak zwaną ziemię kompostową. Im większa różnorodność wsadu na pryzmę kompostową, tym wartościowszy nawóz z niej otrzymany.
Pryzmę kompostową należy zakładać w miejscu o równiej powierzchni, zacienionym i chronionym od opadów. W miejscu tym gromadzimy chwasty, gnojówkę, fekalie, szlam z rowów, odpadki, kuchenne, torf itp.
Układa się z nich pryzmę o szerokości 2m i szerokości 1,2-1,5,m. Stosunkowo duża wysokość  pryzmy zapewnia dobrą wentylację każdej warstwy pryzmy. Nie należy składać  na pryzmę roślin i chwastów porażonych przez choroby. Dla równomiernego rozkładu masy organicznej pryzmę przerabiamy dwukrotnie w ciągu roku, tak aby głębsze warstwy znalazły się na wierzchu, a górne na spodzie nowej pryzmy.

W ogródkach przy domach jednorodzinnych ułożenie pryzmy byłoby przynajmniej z powodów estetycznych uciążliwe dla domowników i sąsiadów. Dlatego najkorzystniej zdecydować się na kompostownik ogrodowy. Hurtownia NaBudowe24.pl oferuje kompostowniki o pojemności od 400 do 900l. Godne uwagi są kompostowniki z piankowymi ściankami Thermolen. Ścianki gwarantują świetną izolację dla powstającego w kompostowniku ciepła, które pozostając w nim przyspiesza proces rozkładu.

Szczątki roślinne z kuchni są idealnym materiałem na kompost
Kompostowanie polega na rozkładzie substancji organicznej przez bakterie tlenowe w odpowiedniej temperaturze i wilgotności. Powstaje w ten sposób kompost, naturalny nawóz organiczny wzbogacający glebę w próchnicę. Kompost zwiększa pojemność wodną i powietrzną gleby. Poprawia wzrost i rozwój roślin.
Najszybsze kompostowanie następuje w przypadku, gdy stosunek składników zawierających przewagę związków węgla do składników z przewagą związków azotu wynosi: 25:1 – 30:1. Skoszona trawa ma ten stosunek 19:1, a jesienne liście – 55:1. Wymieszanie tych dwóch surowców w równych proporcjach daje odpowiedni  skład podstawy do kompostowania.
Surowce o dużej zawartości związków węglowych zapewniają celulozę niezbędną bakteriom do produkcji ciepła i cukrów. Surowce o dużej zawartości azotu są źródłem białek, które pozwalają na rozwój bakterii tlenowych.

Odpady o dużej zawartości węgla:
- słoma zbożowa
- jesienne liście
- odpady drewniane
Opady o dużej zawartości azotu:
- siano
- skoszona trawa
- resztki owoców i warzyw

W warunkach ogrodowych przy domu nie powinno się kompostować surowców zwierzęcych, ponieważ w amatorskich kompostownikach nie wytwarzają się odpowiednie wysokie temperatury, by spowodować śmierć szkodliwych drobnoustrojów żywiących się białkami zwierzęcymi.  

Źródło zdjęcia i opracowanie fragmentu tekstu na podstawie: "Rok na działce", Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1979